พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน คือใคร? ประวัติ เส้นทาง และประเด็นร้อน

พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน (Pichet Chuamuangphan) คืออดีตนักการเมืองไทยจากพรรคเพื่อไทย เคยดำรงตำแหน่ง รองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่ 1 และเป็น ส.ส.เชียงรายหลายสมัย เขาเกิดวันที่ 20 มกราคม 1963 ที่จังหวัดเชียงราย มีพื้นฐานด้านเกษตรจากมหาวิทยาลัยแม่โจ้ และศึกษาต่อด้านเกษตรศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ชื่อของ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน มักถูกพูดถึงคู่กับบทบาทรองประธานสภาฯ และการทำงานในพื้นที่ชายแดนภาคเหนือของประเทศด้วยภาพลักษณ์นักการเมืองสายพื้นที่ที่รู้โจทย์ท้องถิ่นดีๆ ครับ.

อย่างไรก็ดี สถานะการเมืองของเขาเปลี่ยนไปเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2025 หลัง ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่าพัวพันการแก้ไขงบประมาณขัดรัฐธรรมนูญตาม มาตรา 144 ส่งผลให้พ้นจากสมาชิกภาพ ส.ส. และพ้นตำแหน่งรองประธานสภาฯ พร้อมถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง 10 ปี ข่าวนี้ทำให้ชื่อ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน กลับมาเป็นประเด็นใหญ่ ทั้งในแง่กติกาการใช้งบประมาณของฝ่ายนิติบัญญัติและผลกระทบต่อสมดุลทางการเมืองในสภา.

หัวข้อ	ข้อมูลย่อ
ชื่อ–สกุล	พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน (Pichet Chuamuangphan)
วันเกิด	20 มกราคม 1963
บ้านเกิด	จังหวัดเชียงราย
พรรคการเมือง	พรรคเพื่อไทย (อดีต)
ตำแหน่งเด่น	รองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่ 1 (ก.ย. 2024–ส.ค. 2025)
สถานะล่าสุด (1 ส.ค. 2025)	พ้น ส.ส./พ้นรองประธานสภาฯ และถูกตัดสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง 10 ปี

ประวัติชีวิต–การศึกษา–ครอบครัวของ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน

พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน (Pichet Chuamuangphan) เกิดวันที่ 20 มกราคม 1963 ที่อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย เติบโตมากับบริบทชนบทและเกษตรกรรม จึงคุ้นกับปัญหาพืชผลและรายได้ของคนพื้นที่ตั้งแต่เด็ก สิ่งนี้กลายเป็นฐานคิดด้านนโยบายเมื่อเข้าสู่การเมืองในเวลาต่อมา และเป็นเหตุผลที่ชื่อ “พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน” มักถูกโยงกับประเด็นพัฒนาพื้นที่ชายแดนเหนือและเกษตรกรรมเสมอ ๆ. www.thairath.co.th

ด้านการศึกษา เขาจบปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยแม่โจ้ สาขาพืชศาสตร์ ต่อโทด้านเกษตรที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และต่อเอกด้านการบริหารการพัฒนาที่มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เส้นทางนี้ทำให้เขามีทั้งความรู้ภาคสนามและกรอบคิดเชิงนโยบายที่เป็นระบบ ซึ่งสะท้อนในงานสภาฯ ช่วงที่ทำหน้าที่เป็น ส.ส.เชียงรายหลายสมัยและงานระดับผู้บริหารสภา.

เส้นทางการเมือง: จาก ส.ส.เชียงราย สู่รองประธานสภาผู้แทนราษฎร

พิเชษฐ์เข้าสู่สภาฯ ในนามพรรคเครือเพื่อไทย/ไทยรักไทย และชนะเลือกตั้งหลายสมัยในจังหวัดเชียงราย ก่อนก้าวสู่ตำแหน่งรองประธานสภาฯ คนที่ 2 และถูกผลักดันขึ้นเป็น รองประธานสภาฯ คนที่ 1 ในเดือนกันยายน 2024 เส้นทางนี้สะท้อนความไว้วางใจจากพรรคและฐานเสียงในพื้นที่ ทั้งยังทำให้เขาอยู่ในจุดที่ต้องบริหาร “กติกาในสภา” ควบคู่กับ “โจทย์ของพื้นที่”.

อย่างไรก็ดี เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2025 ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยให้เขาพ้นสมาชิกภาพ ส.ส. และพ้นตำแหน่งรองประธานสภาฯ จากกรณีฝ่าฝืนมาตรา 144 เกี่ยวกับการจัดสรรงบประมาณ ส่งผลให้เกิดสุญญากาศทางการเมืองระดับหนึ่งทั้งในพื้นที่และในเชิงภาพลักษณ์ของพรรค จุดเปลี่ยนนี้ทำให้ประวัติการเมืองของ “พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน” ถูกจับตาอีกครั้ง.

ไทม์ไลน์ตำแหน่งสำคัญ (Quick Timeline Table)

ปี/เดือน	ตำแหน่ง/เหตุการณ์
หลายสมัย	ส.ส. เชียงราย ในนามพรรคเครือเพื่อไทย/ไทยรักไทย
ก.ย. 2024	รองประธานสภาฯ คนที่ 1
1 ส.ค. 2025	พ้น ส.ส. และพ้นรองประธานสภาฯ ตามคำวินิจฉัยศาลรธน.

แหล่งข้อมูล: โปรไฟล์เชิงลึกและข่าวการเมืองช่วงปี 2024–2025.

คดีมาตรา 144 กับ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน: เกิดอะไรขึ้นบ้าง

มาตรา 144 ของรัฐธรรมนูญใช้ควบคุมการใช้งบประมาณของฝ่ายนิติบัญญัติ เพื่อป้องกันการแทรกแซงงบอย่างมีผลประโยชน์แอบแฝง ศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่าการแก้ไขงบที่เกี่ยวกับโครงการของสภาฯ มีลักษณะสร้างความนิยม จึงเข้าข่ายฝ่าฝืนมาตรา 144 จุดนี้กลายเป็น “คดีตัวอย่าง” ที่สภาฯ ต้องระมัดระวังมากขึ้นในกระบวนการพิจารณางบประมาณต่อไป.

ผลคือ พิเชษฐ์ถูกตัดสิทธิทางการเมือง 10 ปี พ้นจากตำแหน่งรองประธานสภาฯ และพ้นสมาชิกภาพ ส.ส. ทันที เหตุการณ์นี้สะท้อนเส้นแบ่งบาง ๆ ระหว่าง “การผลักดันงบเพื่อพื้นที่” กับ “การใช้งบที่อาจเอื้อการเมือง” และเปิดบทสนทนาใหม่เกี่ยวกับมาตรฐานความโปร่งใสในฝ่ายนิติบัญญัติไทย.

ผลกระทบต่อเชียงราย เขต 7 พรรคเพื่อไทย และการเมืองไทย

ในระดับพื้นที่ เชียงรายต้องเผชิญภารกิจถ่ายโอนงานที่ค้างจากตัวแทนเดิม ขณะที่ชาวบ้านยังคาดหวังการเดินหน้าประเด็นถนน ชายแดน การท่องเที่ยว และราคาพืชผล การเปลี่ยนแปลงตัวแทนทำให้เครือข่ายท้องถิ่นต้องปรับตัว และติดตามท่าทีของว่าที่ผู้สมัครรายใหม่อย่างใกล้ชิดเพื่อรักษาโมเมนตัมงานเดิมไม่ให้สะดุด. (ติดตามประกาศจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเรื่องวันเลือกตั้งที่ชัดเจน)

ในระดับพรรค ภาพลักษณ์และสมดุลเสียงในสภาถูกจับตา พรรคเพื่อไทยต้องอธิบายมาตรฐานภายในและกำหนดแนวทางคุมเข้มกระบวนการแก้ไขงบเพื่อหลีกเลี่ยงความเสี่ยงซ้ำ ขณะเดียวกัน ฝ่ายค้านใช้เหตุการณ์นี้ตั้งคำถามต่อธรรมาภิบาลในสภา ทำให้ประเด็น “มาตรา 144” กลายเป็นวงสนทนาใหญ่ในการเมืองชาติ. (solo leveling season 2 พากย์ไทยมาตอนไหน)

นโยบาย–ผลงานที่โดดเด่นของ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน

ผลงานของพิเชษฐ์มักผูกกับโจทย์พื้นที่ภาคเหนือ เช่น เกษตร ชายแดน และโครงสร้างพื้นฐาน แนวทางของเขาคือดึง “ข้อมูลภาคสนาม” มาประกอบการตัดสินใจระดับนโยบาย เพื่อให้การใช้งบสอดคล้องกับความเป็นจริงในชุมชน จุดแข็งนี้ทำให้เขาได้รับการยอมรับจากฐานเสียงในชนบทมาหลายสมัย.

ในเวทีสภาฯ เขารับบทเป็นผู้ประสานผลประโยชน์ระหว่างฝ่ายต่าง ๆ และผลักดันให้สภาทำงานตามกติกา แต่คดีมาตรา 144 ทำให้สาธารณะตั้งคำถามถึงเส้นแบ่งของ “การใช้งบเพื่อสาธารณะ” กับ “การเมืองนิยม” ซึ่งเป็นบทเรียนสำคัญสำหรับผู้แทนรุ่นต่อไปในการออกแบบโครงการและการกำกับดูแลงบประมาณ.

คำถามที่พบบ่อย (FAQs) — พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน

พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน คือใคร? อดีต ส.ส.เชียงราย และอดีตรองประธานสภาฯ คนที่ 1
เรียนจบอะไรบ้าง? แม่โจ้ (พืชศาสตร์), เกษตรศาสตร์ (โท), สวนสุนันทา (เอก)
คดีมาตรา 144 คืออะไร? คดีเกี่ยวกับการแก้ไขงบประมาณที่ศาลชี้ว่าขัดรัฐธรรมนูญ
โทษมีอะไร? พ้น ส.ส., พ้นรองประธานสภาฯ และถูกตัดสิทธิทางการเมือง 10 ปี
ผลต่อพื้นที่คืออะไร? ต้องถ่ายโอนงานต่อ และรอผู้แทนใหม่มาขับเคลื่อนประเด็นเร่งด่วน

บทสรุป

เรื่องราวของ พิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน สะท้อนสองมิติของการเมืองไทย คือความตั้งใจพัฒนาพื้นที่จากรากฐานเกษตร และบทเรียนความโปร่งใสในการใช้งบประมาณ เหตุการณ์ปี 2025 ทำให้ทุกฝ่ายต้องทบทวนกระบวนการพิจารณางบให้รัดกุมกว่าที่เคย เพื่อไม่ให้ “ความหวังของพื้นที่” กลายเป็น “ความเสี่ยงทางกฎหมาย”.

เมื่อมองไปข้างหน้า ประเด็นสำคัญคือการสานงานที่ค้างให้เดินต่ออย่างเป็นรูปธรรม พร้อมยกระดับมาตรฐานจริยธรรมของสภาฯ ให้ชัดเจนขึ้น หากทำได้ การเมืองไทยจะได้ทั้งความไว้วางใจจากประชาชนและคุณภาพนโยบายที่ดีขึ้น ซึ่งคือหัวใจแท้จริงของระบอบประชาธิปไตย.